منیزیم و نقش آن برای گیاهان
منیزیم جزیی از کُلروفیل میباشد و در جذب فسفر به گیاه کمک میکند.
برای ساخت کُلروفیل وجود حلقه پورفیرین ضروری است این حلقه در مرکز خود عنصر منیزیم را دارد
که به همراه چهار بازوی نیتروژنه خود رنگ سبز و سبزینگی را ایجاد میکند.
منیزیم منجر به بالا رفتن طعم و مزه محصول و رنگاندازی آن میشود.
در صورت مصرف صحیح منیزیم برگها همگی در حالت تولید حداکثری هستند و خبری از برگهای پیر
مصرف کننده نیست بنابراین سینک و سورس باهم همخوانی دارد و عملکرد در بهترین حالت خود است .
غلظت مصرف منیزیم و میزان نیاز گیاه به این عنصر بسیار پایین است و در میزان حداکثر به 50 پیپیام میرسد
اما بیش بود آن به جای رنگاندازی منجر به کاهش آن میشود. چرا ؟؟ منتظر بمانید !!
کاربرد منیزیم در کشاورزی
منیزم یک از عنصر غذایی ماکرو که در رشد و سلامت گیاهان ضروری است.
مقدار منیزیم در گیاه
مقدار منیزیم بافتهای گیاهی حدود ۰۱/۵ تا ۱ در صد وزن خشک برگها هستند. مقدار منیزیم در برگها با افزایش
سن گیاه افزایش یافته بطوریکه بیشترین غلظت آن در برگهای پیر دیده میشود. مقدار منیزیم قابل استفاده در خاک
(محلول و قابل تبادل) با روش استات آمونیوم یک نرمال۵۰۰ میلیگرم در کیلوگرم پیشنهاد میشود.
نقش منیزیم در گیاه
کوفاکتور بسیاری از واکنشهای آنزیمی و دریافت کنندهٔ، پروتئین بوده و در تنظیم کانالهای غشاء (بارکر و پیلبام، ۲۰۰۷)
حفظ ساختار ریبوزوم، تنفس و تشکیل قندها نقش دارد (فاگریا، ۲۰۰۹). منیریم در سنتز پروتئین، فعال سازی آنزیمها،
جذب و انتقال فسفات، توزیع هیدروکربنها، ساخت کلروفیل و فتوسنتز، مصرف کودهای منیزیمی نیز در بهبود کمی و
کیفی گلهای زینتی ضروری است.
با عنایت به نقش منیزیم در سنتز پروتئین، فعالسازی آنزیمها، جذب و انتقال فسفات، توزیع هیدروکربنها، ساخت
کلروفیل و فتوسنتز، مصرف کودهای منیزمی نیز در بهبود کمی و کیفی گلهای زینتی ضروری است. مقدار منیزیم قابل
استفاده در خاک (محلول و قابل تبادل) با روش استات آمونیوم یک نرمال ۵۰۰ میلیگرم در کیلوگرم پیشنهاد میشود.
منیزیم در جذب کلسیم و پتاسیم در گیاه، نقش دارد (قاسمی چپی و همکاران، 1388). کاربرد مقادیر زیاد کودهای
پتاسیمی یا بالا بودن میزان پتاسیم و کلسیم در خاک میتواند منجر به کاهش میزان منیزیم گیاه شود؛ تا جایی که
در بسیاری از خاکها جذب منیزیم بیشتر تابع حلالیت پتاسیم است تا مقدار منیزیم خاک. برخی از محققین بر این
باورند که منیزیم ممکن است در مکانهای دور از دسترس در میان لایههای رسهای ۲:۱ حبس شود. نسبتهای
پتاسیم به منیزیم برای رشد مناسب گیاهان متغیر است. این مقدار را برای گیاهان زراعی در خاک، پنج، برای سبزیجات
و چغندر، سه، و برای درختان میوه و گیاهان گلخانهای دو پیشنهاد کردهاند.[افزایش کودهای آمونیومی بهویژه هنگامی که نیتریفیکاسیون انجام نشده و نیتروژن به شکل آمونیوم جذب گیاه میشود، منجر به کاهش جذب منیزیم شده، بهطوری
که مصرف کودهای محتوی منیزیم از جمله سولفات مضاعف پتاسیم، منیزیم و سولفات منیزیم برای افزایش عملکرد و بهبود
کیفیت گلها پیشنهاد میشود.
زمانی که منیزیم به مقدار کافی وجود داشته باشد جذب CO2 را 140 ٪ افزایش می دهد، که منجر به افزایش زیست
توده به میزان 61 ٪ در مقایسه با گیاهان دارای کمبود منیزیم میشود. همچنین نسبت بخش هوایی به ریشه نه تنها
به تغذیه منیزیم حساس است ، بلکه بسیار تحت تأثیر روش کشت تجربی گیاه است.اگر گیاهان در مراحل رشد اولیه
و قبل از قرارگیری در معرض کمبود منیزیم ، تحت مقدار کافی منیزیم رشد کنند، نسبت اندام هوایی به ریشه تحت
تأثیر قرار نمیگیرد. در غیر این صورت ، نسبت بخش هوایی به ریشه به طور قابل توجهی کاهش
میابد(Melanie Hauer-Jákli and Merle Tränkner, 2019). منیزیم به عنوان تنها عنصر فلزی موجود در کلروفیل است
که در مرکز آن قرار گرفته، کمبود این عنصر سبب کاهش در میزان کلروفیل می شود و متوجه شده اند که بدون وجود این
ترکیب، زندگی گیاه مختل می شود. منیزیم در متابولیسم مواد هیدروکربنه مخصوصا در چرخه اسید سیتریک که در تنفس
گیاه موثر است، نقش دارد و همچنین موجب انتقال فسفر به دانه در گیاهان میشود و همچنین فعال کننده تعداد زیادی
از آنزیم ها مانند، دی هیدروژناز و دی کربوکسیلاز است. وجوداین عنصر برای متابولیسم پتاسیم کلسیم، ویتامین C، فسفر
الزامی است. منیزیم برای تبدیل قند خون به انرژی بسیار مهم می باشد و به عنوان ماده ضد استرس درنظر گرفته میشود.
با مصرف مناسب کودهای منیزیم دار برای گیاهان علوفه ای و سایر محصولات که دچار کمبود این عنصر هستند، می توان
میزان محصول را افزایش داد همچنین تغذیه کافی با این عنصر میتواند بر سلامتی انسان و دام نیز تاثیرگذار باشد
کود منیزیم
به کار بردن مقداری زیاد از کودهای پتاسیمی یا بالا بودن میزان پتاسیم و کلسیم در خاک میتواند منجر به کاهش میزان
منیزیم گیاه شود تا جایی که در بسیاری از خاکها جذب منیزیم بیشتر تابع حلالیت پتاسیم است تا مقدار منیزیم خاک.
برخی از محققین بر این باورند که منیزیم ممکن است در مکانهای غیرقابل دسترس در میان لایههای رسهای ۲:۱ حبس
شود. نسبتهای پتاسیم به منیزیم برای رشد مناسب گیاهان متغیر است. این مقدار را برای گیاهان زراعی در خاک،
پنج، برای سبزیجات و چغندر، سه، برای درختان میوه و گیاهان گلخانه ای دو پیشنهاد کردهاند. افزایش کودهای آمونیومی
به ویژه هنگامی که نیتریفیکاسیون انجام نشده و نیتروژن به شکل آمونیوم جذب گیاه میشود، منجر به کاهش جذب منیزیم
شده، به طوری که مصرف کودهای محتوی منیزیم از جمله سولفات مضاعف پتاسیم، منیزیم و سولفات منیزیم برای افزایش
عملکرد و بهبود کیفیت گلها پیشنهاد میشود
علائم کمبود منیزیم
از نشانههای کمبود منیزیم در گیاه، زردی بین رگبرگ هاست. ابن کمبود ابتدا در برگهای پیر مشاهده میشود
و در صورت کمبود شدید، برگها شروع به ریزیش میکنند. در خاک منیزیم به نسبت سریع شسته شده و از
دسترس گیاه خارج میگردد. برای رفع کمبود منیزیم از کربنات و سولفات منیزیم استفاده شود.در صورت کمبود شدید،
کل برگ زرد کم رنگ شده و در نهایت قهوه ایی و از بین میرود (حسندخت، 1386)همچنین رشد ریشهها کاهش یافته
و قرمز تیره میشوند (فاگریا، ۲۰۰۹). به صورت یون Mg2+ جذب شده و نسبت به کلسیم تحرک بیشتری در گیاه دارد.
کمبود منیزیم بهطور فراوانی در خاکهای ماسه ای با PH پایین یا مقادی بالای کلسیم و پتاسیم رخ میدهد (مرکریو، 2007).
منیزیم، به عنوان یک عنصر معدنی ضروری برای گیاهان و میکروب ها، می تواند تأثیرات غیر مستقیم و مستقیم بر بیماری
داشته باشد. تغذیه متعادل برای بیان مقاومت در برابر بیماری بسیار مهم است زیرا تغذیه بخشی از یک غذای کاملا
متعادل است. کمبود یا بیش از حد بودن منیزیم می تواند طیف وسیعی از عملکردهای فیزیولوژیکی را تحت تأثیر این
فرآیندهای مرتبط قرار دهد. توانایی منیزیم در تعامل و یا عدم تعامل با سایر مواد معدنی می تواند منجر به پاسخ های
مختلف بیماری به منیزیم تحت شرایط مختلف محیطی شود برای مثال، پاتوژن های پژمردگی فوزاریوم در صورت وجود
مقدار کافی منیزیم، شدت کمتری دارند.در مقابل، میزان بالای منیزیم که با جذب کلسیم تداخل می کند ممکن است بروز
بیماری هایی مانند لکه های باکتریایی در گوجه فرنگی و فلفل یا پوسیدگی غلاف بادام زمینی را افزایش دهد.
(Don M. Huber and Jeff B. Jones, 2013)